اختلالات رفتاری

اختلالات رفتاری انعکاس رفتار مادر و پدر هستند

یکی از مشکلات رایج در بین برخی از کودکان به ویژه در مقطع دبستان، بی­توجهی آنها نسبت به امور درسی­شان می­باشد. به طوری که این امر، از یک سو شکایت والدین و از سوی دیگر شکایت معلمان آنها را برانگیخته است. این گروه از کودکان که گاها القابی همچون کم توجه و سربه هوا به آنها نسبت داده می شود،کودکانی هستند که در بیشتر موارد در انجام تکالیف درسی خود و یا امور محول شده به آنها، سهل انگاری نموده و مرتکب اشتباهات بسیاری می­شوند. در بسیاری موارد دیده شده است که حتی در نگهداری وسایل شخصی شان نیز بی­مسئولیت بوده و به وفور لوازم خود را گم کرده، بعضا آنها را خراب و یا گم کرده­اند.

عوامل موثر در اختلالاتات :

جــــويدن ناخـــن 

اين واكنش درهمه ي گروههاي سني ديده مي شود ولي بيشتر در سنين كودكي و اوائل بلوغ اتفاق مي افتد . بسياري از كودكان فقط مواقعي كه درفشار روحي قرار مي گيرند ( مانند عصبانيت ، زمان امتحان يا هنگام مشاهده فيلمهاي مهيج ) ناخن خود را مي جوند ولي بعضي ها هم بدون دليل خاصي مرتباً به اين كار اقدام مي كنند. ناخن جويدن عكس العملي است كه اغلب اوقات با انگشت مكيدن كاملاً تفاوت دارد ؛ زيرا برخلاف انگشت مكيدن يك عادت نيست ، بلكه وسيله اي است كه كودك براي پايين آوردن فشاردروني خود به كار مي برد. گاهي هم واكنشي است در مقابل خصومتي كه ازجانب افراد محبوبي مانند مادر در طفل برانگيخته شده است. به رغم اختلاف نظر درعلت بروز اين اختلال ، غالب محققان برآنند كه درمانهايي از قبيل تلخ كردن و بستن ناخن ، يا تمسخر و تهديد شخص ، چندان مفيد نيستند بلكه درمان بايد شامل درك مشكلات و كمك به شخصي باشد كه ناخن خود را مي جود تا بتواند سازش شخصيتي كافي و راه هاي مناسب تري براي خالي كردن فشار روحي خود پيدا كند.

مكيــــــدن شست

معمولاً شروعِ عادتِ مكيدن شست دركودكان از 3-4 ماهگي است . وقتي كودك كوچك تر است اغلب بلافاصله بعد ازغذا خوردن شست خود را مي مكد . بعضي از كودكان به محض آن كه پستانك را از دهانشان بيرون بياورند، شروع به مكيدن شست خود مي كنند ولي بعدها قبل از شير خوردن هم انگشت خود را به دهان مي برند و بالاخره در مواقع ديگر روز هم اين عمل مشاهده خواهد شد . در سنين بالاتر ( 3- 5/3 سالگي ) بيشتر كودكان شبها به مكيدن شست خود مي پردازند. بهترين طريقه درمان اين عادت آن است كه به طورغيرمستقيم كودك  به كارهاي ديگري كه مورد علاقه اوست وادار شود تا به تدريج اين عادت از سر او بيفتد.

شــــب ادراری

شب ادراري يا تخليه بي اراده ي ادرار پس از سه – چهار سالگي يكي از شايعترين  نشانه هاي مشكلات هيجاني بچه ها در دوران كودكي است. اين تخليه ممكن است روزها نيز اتفاق افتد ولي اغلب موارد در شبهاست . تخليه ادرار معمولاً با خواب هايي كه در آنها كودك ، خود را در وضعيت مناسبي براي ادرار كردن مي بيند ، همراه است ولي بلافاصله بيدار مي شود و رختخواب را خيس مي يابد. شب ادراري ممكن است نتيجه يك دسته از عوامل جسمي يا رواني باشد ؛ ولي عوامل رواني در بچه ها نقش مهمي را به عهده دارند:

•   اظهار غيــــرمستقيم  نياز تشويق 
•   كـــوشش براي نشان دادن احتياج به كمك و يا توجه پــدر و مـــادر
•   تمـــــايل به لذت حاصل از ادرار كردن
•   اظهــــار خصـــــومت نسبت به والــــــدين 
•   بعضـــي از امــراض عصبـــي
•   اختـــلال در مثانه و خــــواب بسيار عميق
•   عدم تكامـــل بدنــــي و يا ناپختگـــي عاطفــــي

درمــــان شب ادراری

يكي از راه هاي درمان شب ادراري ، درمان با بازتاب هاي شرطي است ، اما تا چه حد عاقلانه خواهد بود كه ما اين مشكل را در كودك به زور از بين ببريم . كودك به دليل دچار بودن به واكنش هاي شرطي ضعيف تر به شب ادراري مبتلا نمي شود، بلكه براي آن شب ادراري دارد كه دچار مشكلات هيجاني است . در درمان شب ادراري ، اولاً بايد سابقه كامل خانوادگي كودك را گرفت، او را مورد معاينه كامل جسمي قرار داد و شخصيت كودك را بررسي كرد. ثانياً تمام روش هاي درماني بايستي در جهت تسكين و از بين بردن مشكلات هيجاني كودك باشد. بسياري از كودكان قبل از برقراري رابطه عاطفي با پزشك ، درباره شب ادراري خود صحبت نمي كنند. گاهي ممكن است پس از رفع مشكلات محيطي زندگي كودك ، بدون توسل به روان درماني ، در علائم مشكل ، پيشرفتي حاصل شده و بيمار بهبود يابد . در موارد شب ادراري شديد اگر مشكل منازعه اي بين كودك و والدين باشد، دادن دارو، محدود كردن مايعات و دادن پاداش به كودك ، خود جزء اين مشكلات مي شود . براي مثال مادري كه از شب ادراري كودكش ناراحت است ، مسلماً مايعات كمتري به او خواهد داد. به طور خلاصه مي توان گفت كه استفاده از اين وسايل و روشها فقط زماني موفقيت آميز است كه رابطه خوبي بين والدين و كودك وجود داشته باشد.